Συχνές Ερωτήσεις

Η συχνότητα των οδοντιατρικών επισκέψεων για προληπτικούς λόγους καθορίζεται κυρίως από το θεράποντα οδοντίατρο ανάλογα με την κατάσταση της στοματικής υγείας του κάθε ασθενή. Όταν το στόμα είναι υγιές σε γενικές γραμμές, αρκεί μία επίσκεψη στον οδοντίατρο κάθε έξι μήνες, για προληπτικό έλεγχο. Ο οδοντίατρος είναι ικανός να εντοπίσει αρχόμενες βλάβες σε δόντια και ούλα και να προλάβει πιο προχωρημένες και πιο επώδυνες βλάβες στο στόμα του ασθενή. Βασική προϋπόθεση είναι η εφαρμογή μίας σωστής στοματικής υγιεινής καθημερινά από τον ασθενή, με τη χρήση οδοντόβουρτσας δυο φορές την ημέρα και οπωσδήποτε το βράδυ πριν κοιμηθεί, σε συνδυασμό με τη χρήση οδοντικού νήματος ή μεσοδόντιας βούρτσας καθημερινά. Το αντισηπτικό στοματικό διάλυμα είναι βοηθητικό και δευτερεύον και δεν υποκαθιστά το βούρτσισμα. Ο καθαρισμός πέτρας και χρωστικών πρέπει να γίνεται όταν υπάρχει ανάγκη. Αυτό διαφέρει από άτομο σε άτομο και εξαρτάται κυρίως από το πόσο αποτελεσματική είναι η στοματική του υγιεινή, από την ποιότητα του σάλιου, τη διατροφή του ασθενή, τυχόν τοπικές ανατομικές ή ορθοδοντικές ανωμαλίες, καθώς και από κάποια γενικότερα συστηματικά νοσήματα.

Η τερηδόνα είναι η πιο συχνή μη μεταδιδόμενη ασθένεια στον κόσμο σύμφωνα και με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και η συχνότητά της παγκοσμίως είναι 60-90% στα παιδιά σχολικής ηλικίας και σχεδόν σε όλους τους ενήλικες. Προσβάλλει τα δόντια ανθρώπων όλων των ηλικιών, καταστρέφοντας τη φυσιολογική δομή τους. Προκαλείται από τη διάβρωση της αδαμαντίνης και της οδοντίνης από τα παραγόμενα οξέα του μεταβολισμού των σακχάρων της διατροφής μας, διαδικασία η οποία επιτελείται από τα μικρόβια (σακχαρομύκητες) που φυσιολογικά διαβιούν στη στοματική κοιλότητα (μικροβιακή στοματική χλωρίδα). Η πορεία εξέλιξής της είναι συνήθως αργή και ανώδυνη και γι’ αυτό τα δόντια δεν εμφανίζουν πάντα έντονα συμπτώματα, παρά το γεγονός ότι έχουν φτάσει σε προχωρημένη κατάσταση καταστροφής τους από την τερηδόνα. Η εικόνα της ποικίλλει, ανάλογα με το πόσο προχωρημένη είναι. Αρχίζει από καφέ, κίτρινες ή έντονα λευκές κηλίδες, ενώ σε πιο προχωρημένες βλάβες το χρώμα της είναι πιο σκούρο και μπορεί να υπάρξει και σπάσιμο ενός τμήματος του δοντιού. Σε πολλές περιπτώσεις φαίνεται μόνο μία μικρή μαύρη κουκίδα, αλλά εσωτερικά μεγάλο μέρος του δοντιού έχει καταστραφεί ή η βλάβη έχει φτάσει μέχρι το νεύρο, χωρίς απαραίτητα να υπάρχουν συμπτώματα, και τότε πολλές φορές είναι απαραίτητη η ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση). Η θεραπεία της τερηδόνας είναι τα σφραγίσματα, όταν η βλάβη δεν έχει προσβάλλει το νεύρο του δοντιού, και η ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση), όταν στο νεύρο έχουν εισχωρήσει μικρόβια. Στη θεραπεία της τερηδόνας δεν πρέπει να είναι σημείο αναφοράς ο πόνος, γιατί ακόμη και δόντια στα οποία η βλάβη έχει φτάσει μέχρι το νεύρο δεν εμφανίζουν πάντα συμπτώματα. Η προσεκτική προληπτική εξέταση κάθε έξι μήνες από τον οδοντίατρο και πιθανόν κάποιες ακτινογραφίες θα οδηγήσουν σε έγκαιρη διάγνωση της τερηδόνας σε αρχόμενο στάδιο, ώστε να αναχαιτιστεί η εξέλιξή της με κάποιο σφράγισμα. Για την πρόληψη της ανάπτυξης-εμφάνισης της τερηδόνας είναι απαραίτητη η συστηματική στοματική υγιεινή με καθημερινό σωστό βούρτσισμα διάρκειας 3-4 λεπτών, η καθημερινή χρήση οδοντικού νήματος και μεσοδόντιας βούρτσας και η αποφυγή κατανάλωσης σακχαρούχων τροφών και αναψυκτικών.

Η ουλίτιδα είναι ουσιαστικά η φλεγμονή των ούλων και τα αίτιά της είναι κυρίως η μικροβιακή πλάκα που συσσωρεύεται στις παρυφές των ούλων γύρω από τα δόντια. Εμφανίζεται συχνότερα σε μικρές ηλικίες και μέχρι τα 30-35 έτη. Τα αίτιά της είναι κυρίως η κακή ή ελλιπής στοματική υγιεινή και δευτερευόντως η λήψη κάποιων φαρμάκων, η κύηση ή και ανατομικές ανωμαλίες των δοντιών. Τα ούλα εμφανίζονται διογκωμένα, έντονα ερυθρά, οιδηματώδη και αιμορραγικά κατά το βούρτσισμα ή και αυτόματα. Επίσης συχνά παρατηρείται η παρουσία τρυγίας (πέτρα) με τη μορφή σκληρών κίτρινων ή καφέ εναποθέσεων πάνω στα δόντια. Η θεραπεία της ουλίτιδας απαιτεί αφαίρεση της πέτρας από τον οδοντίατρο και συστηματικό βούρτσισμα και χρήση οδοντικού νήματος από τον ασθενή. Συμπληρωματικά είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί και κάποιο αντισηπτικό στοματικό διάλυμα. Μετά την πάροδο 1-2 εβδομάδων, τα ούλα επανέρχονται στη φυσιολογική τους κατάσταση.

Η περιοδοντίτιδα είναι η νόσος των ούλων, αλλά και του φατνιακού οστού που στηρίζει και περιβάλλει τα δόντια. Στην περιοδοντίτιδα τα μικρόβια έχουν εισέλθει βαθύτερα στην ουλοδοντική σχισμή και έχουν προσβάλλει και το οστό, με αποτέλεσμα τη σταδιακή απώλειά του και μελλοντικά την κινητικότητα και απώλεια ίσως των δοντιών που έχουν προσβληθεί. Η περιοδοντίτιδα διακρίνεται σε διάφορες μορφές και βαθμούς βαρύτητας, εμφανίζεται συχνότερα σε μεγαλύτερες ηλικίες (35+έτη) από αυτές της ουλίτιδας και συνήθως είναι συνέπεια μιας χρόνιας αθεράπευτης ουλίτιδας. Χαρακτηριστικά συμπτώματά της είναι η διόγκωση, η ερυθρότητα και η αιμορραγία των ούλων, καθώς και η κινητικότητα των δοντιών. Επίσης σε προχωρημένες μορφές παρατηρείται υφίζηση (υποχώρηση) των ούλων και αποκάλυψη των ριζών των δοντιών, ενώ η εξέλιξή της οδηγεί σε απώλεια δοντιών. Η θεραπεία της περιοδοντίτιδας περιλαμβάνει έναν ουσιαστικά βαθύτερο καθαρισμό των ριζών των δοντιών με ειδικά εργαλεία και συνήθως υπό τοπική αναισθησία, καθώς και τη συστηματική στοματική υγιεινή από τον ασθενή με τη χρήση οδοντόβουρτσας, οδοντικού νήματος και μεσοδόντιας βούρτσας. Συμπληρωματικά είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί και κάποιο αντισηπτικό στοματικό διάλυμα, ενώ απαραίτητη είναι η τακτική επανεξέταση στον οδοντίατρο προκειμένου να ελεγχθεί και να σταθεροποιηθεί η νόσος. Η περιοδοντίτιδα συχνά συσχετίζεται με γενικότερα νοσήματα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, καρδιολογικά προβλήματα και κάποια αυτοάνοσα.

Η λεύκανση είναι μια ανώδυνη και ασφαλής γενικά μέθοδος αλλαγής του χρώματος των δοντιών με χημικό τρόπο. Η διαδικασία και βάσει του Υπουργείου Υγείας είναι καθαρά μια οδοντιατρική πράξη και πρέπει να πραγματοποιείται μόνο   υπό την επίβλεψη οδοντιάτρου με εγκεκριμένα σκευάσματα και τεκμηριωμένο πρωτόκολλο. Η λεύκανση αποσκοπεί στην μετατροπή του χρώματος των φυσικών μόνο δοντιών και πραγματοποιείται με διάφορες μεθόδους. Η πιο διαδεδομένη,   ασφαλής, προβλέψιμη και αποτελεσματικότερη είναι η λεγομένη συνδυαστική μέθοδος, κατά την οποία η κύρια διαδικασία επιτελείται στο ιατρείο με τη χρήση ειδικής λυχνίας πλάσματος (λάμπα λεύκανσης), η οποία ενεργοποιεί ένα gel που τοποθετείται πάνω στα δόντια και το οποίο με τη σειρά του, εισχωρώντας στην εσωτερική δομή τους, διασπά τις χρωμογόνες ουσίες τους. Η συνεδρία στο ιατρείο διαρκεί περίπου 45 λεπτά. Συμπληρωματικά παρέχονται εξατομικευμένοι νάρθηκες στον ασθενή με κατάλληλο gel, τους οποίους φορά κατά τη διάρκεια της νύχτας για μια περίπου εβδομάδα. Το αποτέλεσμα είναι η λευκότερη εμφάνιση των δοντιών και ένα ομορφότερο χαμόγελο. Περιορισμοί της λεύκανσης αποτελούν οι εμφράξεις (σφραγίσματα) και οι στεφάνες (θήκες), οι οποίες δεν μπορούν να αλλάξουν χρώμα με τη μέθοδο της λεύκανσης. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας συστήνεται η αποφυγή τροφών και συνήθειων που περιέχουν χρωστικές όπως το κάπνισμα, ο καφές το τσάι και το κόκκινο κρασί.

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι πιθανό και συνήθως στο 2ο ή 3ο τρίμηνο να εμφανιστεί η λεγόμενη ουλίτιδα κύησης, η οποία οφείλεται κυρίως στις ορμονικές αλλαγές της μητέρας, σε συνδυασμό με μια ίσως παραμέληση της στοματικής υγιεινής. Θεραπεύεται με καθαρισμό ο οποίος μπορεί να γίνει με ασφάλεια και χωρίς κανέναν κίνδυνο, τόσο για το έμβρυο, όσο και για τη μητέρα, σε οποιαδήποτε φάση της κύησης πάντα σε συνεννόηση με το γυναικολόγο. Γενικότερα κατά τη διάρκεια της κύησης, με εξαίρεση κάποιους περιορισμούς κατά το 1ο τρίμηνο, μπορούν να διενεργηθούν σχεδόν όλες οι οδοντιατρικές θεραπείες μετά από σύμφωνη γνώμη και του γυναικολόγου, καθώς πρώτιστο μέλημα του οδοντιάτρου είναι η στοματική υγεία της εγκύου και η αποφυγή επώδυνων καταστάσεων που θα αυξήσουν το stress και θα απαιτήσουν ίσως και τη λήψη αναλγητικών ή αντιβιοτικών φαρμάκων. Για το λόγο αυτό συστήνεται σε όλες τις γυναίκες που προγραμματίζουν να κυοφορήσουν να ελέγχονται προληπτικά από οδοντίατρο και να πραγματοποιούν όλες τις αναγκαίες θεραπείες πριν την εγκυμοσύνη, πάντα σε συνδυασμό με την εφαρμογή συστηματικής στοματικής υγιεινής. Η άποψη που έχει επικρατήσει ότι τα δόντια της εγκύου υφίστανται φθορά, επειδή το έμβρυο απορροφά από αυτά το ασβέστιο που χρειάζεται είναι λάθος, καθώς έχει αποδειχθεί ερευνητικά ότι η πρώτη πηγή ασβεστίου για το έμβρυο είναι τα οστά  της μητέρας. Εξάλλου, σχεδόν όλες οι εγκυμονούσες λαμβάνουν συμπληρώματα ασβεστίου κατόπιν σύστασης του γυναικολόγου τους.

Σε περίπτωση φλεγμονής ή νέκρωσης ενός δοντιού με ή χωρίς συνοδό πόνο, από διάφορα αίτια (τερηδόνα, τραύμα) και προκειμένου να διατηρηθεί το δόντι στον οδοντικό φραγμό λειτουργικό και συμπτωματικό συστήνεται η ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση). Κατά τη διαδικασία της ενδοδοντικής θεραπείας και αφού πρώτα χορηγηθεί επαρκής τοπική αναισθησία, τροχίζεται το δόντι, ώστε να υπάρχει πρόσβαση στο νεύρο του το οποίο και αφαιρείται. Στη συνέχεια καθαρίζεται και απολυμαίνεται χημικό-μηχανικά ο ριζικός σωλήνας του δοντιού και τοποθετούνται κατάλληλα αντισηπτικά φάρμακα. Στο τέλος της θεραπείας ο ριζικός σωλήνας του δοντιού εμφράσσεται με κατάλληλα βιοσυμβατά υλικά και το δόντι αποκαθίσται με έμφραξη (σφράγισμα) ή στεφάνη (θήκη) και πλέον διατηρείται στο στόμα συμπτωματικό και λειτουργικό. Συστήνεται μετά από την απονεύρωση το δόντι να καλύπτεται άμεσα με στεφάνη (θήκη), καθώς είναι πιο ευάλωτο σε κάταγμα (σπάσιμο) που ενδεχομένως να οδηγήσει ακόμα και σε εξαγωγή του δοντιού. Η στεφάνη προστατεύει το δόντι από τέτοιο κίνδυνο και συμβάλλει στη μακροχρόνια επιβίωση του δοντιού μέσα στο στόμα.

Κακοσμία είναι η δυσάρεστη οσμή της αναπνοής που προέρχεται από τη στοματική κοιλότητα. Τα συχνότερα αίτια της κακοσμίας βρίσκονται μέσα στη στοματική κοιλότητα σε ποσοστό 85-95% και συνήθως υπεύθυνα είναι τα μικρόβια που φυσιολογικά υπάρχουν μέσα στο στόμα, καθώς και υπολείμματα τροφών που πιθανόν παραμένουν σε δυσπρόσιτα σημεία. Στα αίτια περιλαμβάνονται πιο συγκεκριμένα τερηδονισμένα (χαλασμένα) δόντια, νοσήματα και φλεγμονές των ούλων όπως η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα, προβληματικές ή κακότεχνες προσθετικές εργασίες που συγκρατούν μικρόβια και δεν καθαρίζονται, το κάπνισμα και η μειωμένη έκκριση σάλιου που προκαλεί, καθώς και υπολείμματα τροφών ή μικροβίων στη ράχη της γλώσσας. Στην κακοσμία συμβάλλουν και νοσήματα της ρινικής κοιλότητας, του φάρυγγα, του οισοφάγου (παλινδρόμηση) και του στομάχου, ενώ κακοσμία παρατηρείται συχνά και στους διαβητικούς ασθενείς. Τέλος, κακοσμία προκαλούν και κάποιες τροφές, όπως το σκόρδο και το κρεμμύδι, αλλά και κάποια φάρμακα. Οι κύριες ουσίες που ευθύνονται για την κακοσμία είναι κάποιες θειούχες ενώσεις που προκύπτουν από την αποδόμηση των πρωτεϊνικών υπολειμμάτων των τροφών στο στόμα. Οι επιπτώσεις της κακοσμίας του στόματος μπορεί να είναι κοινωνικές, επαγγελματικές και ψυχολογικές, καθώς ο ασθενής αισθάνεται άσχημα για την αναπνοή του και έχει την τάση να απομονώνεται και να αποφεύγει τις κοινωνικές συναναστροφές. Σε κάθε περίπτωση κακοσμίας πρέπει να υπάρχει πρώτα απ’ όλα σχολαστική οδοντιατρική εξέταση, ώστε να προσδιοριστούν τα αίτιά της και να δοθούν οι κατάλληλες οδηγίες και θεραπείες. Ο ασθενής οφείλει να εφαρμόζει σχολαστική και συστηματική στοματική υγιεινή με τακτικές επισκέψεις και επανελέγχους στον οδοντίατρό του.

Τα αιμοπεταλικά συμπυκνώματα (PRP-PRF) παράγονται από την φυγοκέντριση του αίματος του ίδιου του ασθενή. Το αίμα λαμβάνεται και φυγοκεντρίζεται στο ιατρείο και τα αιμοπεταλιακά συμπυκνώματα που παράγονται με συγκεκριμένα πρωτόκολλα χρησιμοποιούνται στην χειρουργική του στόματος (χειρουργικές εξαγωγές φρονιμιτών, εμφυτεύματα, ανάπλαση οστικών ελλειμάτων) αλλά και στην αισθητική του προσώπου και της περιστοματικής περιοχής (μεσοθεραπεία, αναγέννηση κολλαγόνου). Με τα συμπυκνώματα αυτά επιτυγχάνουμε την διέγερση των αναγεννητικών δυνατοτήτων του οργανισμού στο μέγιστο βαθμό. Η ενεργοποίηση των αυτόλογων αυξητικών παραγόντων που απελευθερώνονται από τα αιμοπετάλια συμβάλλουν στη δημιουργία νέων αγγείων, διεγείρουν ινοβλάστες για παραγωγή κολλαγόνου, ελαστίνης και υαλουρονικού από τον ίδιο τον οργανισμό ενώ παράλληλα διεγείρουν και τους οστεοβλάστες προς παραγωγή οστού. Η μετεγχειρητική επούλωση είναι ταχύτερη και λιγότερο επώδυνη εφόσον προωθείται η ταχύτερη δημιουργία νέων αγγείων και μαλακών ιστών. Η διαδικασία ειναι εντελώς ανώδυνη και συνίσταται στη αιμοληψία ελάχιστης ποσότητας αίματος (20-30 ml) ενώ αποκλείονται οι παρενέργεις και οι αλλεργικές αντιδράσεις αφού πρόκειται για αυτόλογη θεραπεία με αίμα του ίδιου του ασθενή τηρώντας αυστηρά πρωτόκολλα ασηψίας και αποστείρωσης εργαλείων και αναλώσιμων υλικών. Πρόκειται για μία νέα επαναστατική μέθοδο η οποία είναι πολύ καλά επιστημονικά, ερευνητικά και βιολογικά τεκμηριωμένη και χρησιμοποιείται ευρέως τα τελευταία 10 χρόνια σε πολλούς τομείς της ιατρικής όπως στην χειρουργική, στην ορθοπαιδική, στην ρευματολογία, στην τραυματιολογία, στην πλαστική χειρουργική, στην δερματολογία και την κοσμετολογία προσφέροντας εξαιρετικές βιοσυμβατές θεραπευτικές επιλογές.