Περιοδοντολογικά νοσήματα
Τα περιοδοντολογικά νοσήματα είναι ουσιαστικά νοσήματα των περιοδοντικών ιστών (ούλα και φατνιακό οστό). Τα συνηθέστερα είναι η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα.
Ουλίτιδα
Η ουλίτιδα είναι ουσιαστικά η φλεγμονή των ούλων και τα αίτια της είναι κυρίως η μικροβιακή πλάκα που συσσωρεύεται στις παρυφές των ούλων γύρω από τα δόντια. Εμφανίζεται συχνότερα σε μικρές ηλικίες και μέχρι τα 30-35 έτη. Τα αίτιά της είναι κυρίως η κακή ή ελλιπής στοματική υγιεινή και δευτερευόντως η λήψη κάποιων φαρμάκων, η κύηση ή και ανατομικές ανωμαλίες των δοντιών. Τα ούλα εμφανίζονται διογκωμένα, έντονα ερυθρά, οιδηματώδη και αιμορραγικά κατά το βούρτσισμα ή και αυτόματα. Επίσης, συχνά παρατηρείται η παρουσία τρυγίας (πέτρα) με τη μορφή σκληρών κίτρινων ή καφέ εναποθέσεων πάνω στα δόντια. Η θεραπεία της ουλίτιδας απαιτεί αφαίρεση της πέτρας από τον οδοντίατρο και συστηματικό βούρτσισμα και χρήση οδοντικού νήματος από τον ασθενή. Συμπληρωματικά είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί και κάποιο αντισηπτικό στοματικό διάλυμα. Μετά την πάροδο 1-2 εβδομάδων τα ούλα επανέρχονται στη φυσιολογική τους κατάσταση.
Περιοδοντίτιδα
Η περιοδοντίτιδα είναι η νόσος των ούλων, αλλά και του φατνιακού οστού που στηρίζει και περιβάλλει τα δόντια. Στην περιοδοντίτιδα τα μικρόβια έχουν εισέλθει βαθύτερα στην ουλοδοντική σχισμή και έχουν προσβάλλει και το οστό, με αποτέλεσμα τη σταδιακή απώλειά του και μελλοντικά την κινητικότητα και απώλεια ίσως των δοντιών που έχουν προσβληθεί. Η περιοδοντίτιδα διακρίνεται σε διάφορες μορφές και βαθμούς βαρύτητας, εμφανίζεται συχνότερα σε μεγαλύτερες ηλικίες (35+έτη) από αυτές της ουλίτιδας και συνήθως είναι συνέπεια μιας χρόνιας αθεράπευτης ουλίτιδας. Χαρακτηριστικά συμπτώματά της είναι η διόγκωση, η ερυθρότητα και η αιμορραγία των ούλων, καθώς και η κινητικότητα των δοντιών. Επίσης, σε προχωρημένες μορφές παρατηρείται υφίζηση (υποχώρηση) των ούλων και αποκάλυψη των ριζών των δοντιών, ενώ η εξέλιξή της οδηγεί σε απώλεια δοντιών. Η θεραπεία της περιοδοντίτιδας περιλαμβάνει έναν ουσιαστικά βαθύτερο καθαρισμό των ριζών των δοντιών με ειδικά εργαλεία και συνήθως υπό τοπική αναισθησία, καθώς και τη συστηματική στοματική υγιεινή από τον ασθενή με τη χρήση οδοντόβουρτσας, οδοντικού νήματος και μεσοδόντιας βούρτσας. Συμπληρωματικά είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί και κάποιο αντισηπτικό στοματικό διάλυμα, ενώ απαραίτητη είναι η τακτική επανεξέταση στον οδοντίατρο, προκειμένου να ελεγχθεί και να σταθεροποιηθεί η νόσος. Η περιοδοντίτιδα συχνά συσχετίζεται με γενικότερα νοσήματα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, καρδιολογικά προβλήματα και κάποια αυτοάνοσα.